Te zien i.h.k.v. Movies that Matter on Tour, een landelijk film-en-debat-programma, waarin eens per maand een film wordt vertoond waarin een mensenrechtenkwestie aan de orde komt. Na de film is er een zaalgesprek met activist en journalist Julia Jouwe*, medeoprichter van The Young Papua en een van de hoofdpersonen in The Promise.

In de jaren ’60 beloofde Nederland West-Papoea onafhankelijkheid. In werkelijkheid werd het land overgedragen aan Indonesië. Met aangrijpende verhalen van Papoea’s (in ballingschap) schetst deze docu een pijnlijk beeld van hoe kolonialisme plaatsmaakte voor neokolonialisme, waar eigenbelang, geopolitieke machtsverhoudingen en winstoverwegingen voorrang kregen. Met uniek en indrukwekkend gerestaureerd 35mm-archiefmateriaal brengt The Promise deze vergeten geschiedenis tot leven en onthult hoe een volk systematisch wordt verraden en onderdrukt.

Triggerwarning: Deze documentaire behandelt gevoelige en mogelijk schokkende onderwerpen, met name over de geschiedenis van West-Papoea. De film verkent thema’s zoals koloniaal en imperialistisch geweld, waaronder massamoorden en schendingen van mensenrechten. Deze onderwerpen kunnen als verontrustend worden ervaren. Kijkers wordt geadviseerd om hier rekening mee te houden.

Wanneer Nederland zich voorbereidt op de onafhankelijkheid van Nederlands Nieuw-Guinea, komt Indonesië in verzet. Onder druk van de Verenigde Staten en de Verenigde Naties wordt het gebied in 1962 overgedragen aan Indonesië, met de belofte van een volksraadpleging. Maar die zogenaamde ‘Act of Free Choice’ blijkt een schijnvertoning. Sindsdien worden Papoea’s in Indonesië op grote schaal vervolgd, verdreven en vermoord – een van de meest genegeerde genocides ter wereld.

Tegen de achtergrond van de Koude Oorlog laat de film zien hoe de toekomst van West-Papua niet alleen werd bepaald in diplomatieke achterkamertjes, maar ook door het bedrijfsleven, waar invloedrijke westerse elites, waaronder Prins Bernhard, economische belangen boven mensenrechten leken te stellen. Terwijl de enorme bodemschatten van West-Papua tot op de dag van vandaag worden ontgonnen door veelal westerse bedrijven, wordt de inheemse bevolking stelselmatig onderdrukt.

Met aangrijpende verhalen van Papoea’s in ballingschap en hun strijd voor erkenning schetst regisseur Daan Veldhuizen in The Promise een pijnlijk beeld van hoe kolonialisme plaatsmaakte voor neokolonialisme – en de wereld bleef zwijgen.

*Te gast: Julia Jouwe

Gastspreker bij The Promise is Julia Jouwe. Julia Jouwe is activist, journalist en medeoprichter van The Young Papua Collective en een van de hoofdpersonen in The Promise. Met haar gaan we in gesprek over waarom de geschiedenis van West-Papoea zo onbekend is. En waarom Nederland geen verantwoordelijkheid neemt voor het lot van West-Papoea nadat in 1969 een schimmig referendum niet de beloofde autonomie, maar een nieuwe kolonisator opleverde. Met als gevolg een conflict waarin vele duizenden Papoeanen de dood vonden.